poniedziałek, 28 października 2019

MIĘDZY NOWOŚCIAMI - październik 2019


Dobra, misiaki, mamy obsuwę, ale wreszcie wjeżdżają zapowiedzi na październik. Wiem, że powinny być na listopad, ale nie wiem, kiedy się z nimi uporam, bo w "listopadówkę" muszę się uczyć. Może zdołam w przerwie. Ale. Te październikowe na pewno mocno wyrywkowe, bo jest ich za dużo i bez długich osobistych opisów - bo jest ich za dużo.

W największym skrócie, co zamierzam czytać prędzej niż później:

  • Białe morze R. Jacobsena - Bo tom pierwszy, Niewidzialni, był wspaniały.
  • Co u pana słychać? K. Kąkolewskiego - Bo czeka już na półce.
  • Delikatny nóż P. Pullmana - Bo już czytałam i kocham Mroczne materie, dlatego kupuję te piękne wznowienia.
  • Dotąd dobrze - No bo to Le Guin.
  • Fikcje Borgesa - Bo od dawien dawna chciałam przeczytać, a to wydanie wymiata.
  • Gąsienica i Niedźwiedzi bóg - Bo wydawnictwo Tajfuny. Jak już się ukażą, robię wycieczkę do Sztuki Wyboru, żeby w pakiecie z Ukochanym równaniem profesora #zakupićkameralnie.
  • Kamienne posłanie - Bo Atwood.
  • Małe Licho - Bo Marta Kisiel.
  • Miedziaki - Te może chwilę później, ale bo OPIS.
  • Nie zdążę - Bo temat wykluczenia komunikacyjnego.
  • Sztormowe ptaki - Bo seria z Żurawiem WUJ-a, bo zamówiłam do recenzji i bo morze.

Uff. Opisy od wydawców/z LC, okładek sama nie rysowałam. Pamiętacie, jak to działa.

Piszcie koniecznie, na co czekacie w tym miesiącu. I życzcie mi szczęścia, żebym do emerytury przeczytała tę powyższą listę.



Marta



"Akan. Powieść o Bronisławie Piłsudskim"
Paweł Goźliński
Agora
02.10


Był starszy od Józefa o trzynaście miesięcy. Rywalizowali o te same dziewczyny i zaplątali się w ten sam spisek na życie cara. Lecz to 21-letni Bronisław został skazany na śmierć, zamienioną ostatecznie na 15 lat zesłania. Sachalin, odległa wyspa między wybrzeżem Rosji a Japonią, to piekło, jak pisał Czechow. Ale dla żyjących tam plemion jest domem. Staje się nim również dla Bronisława, który coraz bardziej oddala się od nieludzkiego świata zesłańców i zanurza w niezwykłym świecie Ajnów – najbardziej tajemniczego ludu na ziemi, otaczającego kultem niedźwiedzie i szamanów a wystrzegającego się bliźniąt. Bronisław staje się dla Ajnów kimś więcej niż badaczem, który na zawsze ocali ich kulturę od zapomnienia. Tymczasem, w przededniu wojny rosyjsko-japońskiej, otwiera się przed nim szansa powrotu. Ale skorzystać z niej oznacza porzucić ludzi, dla których stał się AKANEM…



"Anatomia pewnego ludobójstwa. Życie i śmierć Buczacza"
Omer Bartov
tł. Adam Musiał
Czarne
23.10


Buczacz, niewielkie kresowe miasteczko, dziś należy do Ukrainy. Założyli je Polacy, a obok nich mieszkali tu Żydzi i Rusini. Wybitny historyk Omer Bartov z imponującą precyzją i z dystansem analizuje kształtowanie się relacji pomiędzy nimi, odtwarza codzienność, opisuje, jak przez kilka stuleci, pomimo różnic religijnych i etnicznych, tworząc odrębne opowieści o przeszłości, inaczej rozumiejąc teraźniejszość i całkowicie odmiennie planując przyszłość, żyli obok siebie polscy, ukraińscy i żydowscy mieszkańcy. I zadaje pytanie: jak doszło do ludobójstwa?

Badając dzieje Buczacza, autor przygląda się narastaniu napięć, które przerodziły się w okrucieństwo, przemoc i zdradę. Nie szczędzi słów krytyki ani polskiej polityce wobec mniejszości narodowych, ani ukraińskim nacjonalistom zainfekowanym nazizmem, nie unika też pokazywania ciemnych stron społeczności żydowskiej.

Sam przyznaje, że impulsem do napisania tej książki były wspomnienia jego matki, która zapamiętała Buczacz z dzieciństwa. Praca nad Anatomią pewnego ludobójstwa zajęła mu dwie dekady. Przeszukał liczne archiwa, odnalazł nietknięte dokumenty, dotarł do wielu żyjących ocalałych, a także setek relacji, których zbieranie rozpoczęto jeszcze przed zakończeniem wojny. Dzienniki, sprawozdania, zeznania sądowe, publikowane i niepublikowane wspomnienia – wszystko to składa się na wielowymiarowy i skomplikowany obraz wzajemnych stosunków pomiędzy Polakami, Żydami i Ukraińcami z Buczacza.



"Białe morze"
Roy Jacobsen
tł. Iwona Zimnicka
Wydawnictwo Poznańskie
02.10


Poruszająca kontynuacja nominowanych do Międzynarodowej Nagrody Bookera Niewidzialnych.

Życie mieszkańca wyspy to szukanie. (…) Oczy mieszkańca wyspy szukają bez względu na to, czym zajmują się głowa i ręce, niezaznające spokoju spojrzenie krąży po wyspach i morzu, zahacza o każdą najmniejszą zmianę, rejestruje najdrobniejsze znaki, dostrzega wiosnę jeszcze przed jej przyjściem i śnieg, zanim ten namaluje białymi pociągnięciami rowy i dołki, widzi śmierć zwierząt, zanim umrą, i upadek dzieci, zanim się przewrócą, widzi też niewidzialną rybę w morzu pod rojem białych skrzydeł; wzrok to bijące serce mieszkańca wyspy.

Ingrid na wyspie Barrøy żyje zupełnie sama. Ale nawet tu dosięga ją trauma wojny, gdy morze wyrzuca na brzeg kolejne ciała z zatopionego niemieckiego statku. Jej dojmującą samotność przerwie pojawienie się na wyspie ocalałego żołnierza, który jednak nie mówi po niemiecku…



"Co u pana słychać?"
Krzysztof Kąkolewski
Zysk i s-ka
08.10


Dziesięciu byłych nazistów wysokiej rangi. Dziesięć reportaży o powojennej moralności zbrodniarzy hitlerowskich.

Profesor Hans Fleischhaker – nazistowski antropolog, który jeździł do Auschwitz badać ludzkie czaszki.
Hermann Stolting – prokurator, którego wyroki śmierci wykonywano dokładnie co trzy minuty.
Otto von Fircks, Aleksander Dolezalek i Konrad Meyer – realizatorzy Generalplan Ost, nowej, nazistowskiej wielkiej wędrówki ludów.
Reinhard Hoenh – promotor chemicznej sterylizacji Słowian.
Heinz Reinefarth – generał odpowiedzialny za pacyfikację zrzucającej kajdany Warszawy.
Heinz Rolf Höppner – który wespół z Adolfem Eichmannem pozbawił życia cztery i pół miliona ludzi.
Wilhelm Koppe – generał policji i SS, którego sam Himmler uważał za zbyt skrajnego w działaniach.
Hubertus Strughold – twórca medycyny kosmicznej, na potrzeby której eksperymentował na więźniach obozu w Dachau, poddając ich ciała nieziemskim warunkom.

Ci ludzie stanowili część największego w historii planu ludobójstwa. Wszystkich odwiedził Krzysztof Kąkolewski, zadając na wstępie jedno pytanie: „Co u pana słychać?”.



"Czarna studnia"
Igor Jarek + Judyta Sosna
Kultura Gniewu
25.10


Trzech górników na prośbę kierownika robót, na którego wołają "Kanarek" przychodzi "po robocie" do lasu pod Czarną Studnię, w której jak głosi legenda mieszka wiedźma. Mężczyźni nie wiedzą czego dokładnie chce od nich "Kanarek" i bardzo się dziwią, gdy w końcu pojawia sięw towarzystwie Julka, syna prezesa przedsiębiorstwa górniczego, w którym pracują.

Górnicy czują do wymuskanego warszawiaka niechęć i nieufność, ale kierownik przekonuje ich, że warto się poznać. Mężczyźni zaczynają opowiadać mu o sobie. Ich opowieści zawieszone są pomiędzy fikcją, a rzeczywistością. Łączą się w nich prawdziwe wydarzenia z górniczymi legendami i przesądami.

Swoją historię opowiada też w końcu Julek. To co usłyszą górnicy zmieni na zawsze ich postrzeganie chłopaka.



"Darwin. Jedyna taka podróż"
Fabien Grolleau + Jeremie Royer
tł. Paweł Łapiński
Marginesy
23.10


Jest rok 1831. Utalentowany, choć dość roztrzepany młodzieniec o nazwisku Karol Darwin wchodzi na pokład zacumowanego w londyńskim porcie okrętu Beagle. Podróż, która za chwilę się rozpocznie zmieni życie nie tylko tego młodego człowieka, ale także całą współczesną naukę...

Ta inteligentna i wciągająca powieść graficzna Fabiena Grolleau i Jérémiego Royera, twórców nagradzanego komiksu Audubon. Na skrzydłach świata, śledzi losy legendarnego naukowca u progu wielkich odkryć. Bazując na wspomnieniach samego Darwina opisanych w Podróży na okręcie Beagle, sięgając po biograficzne i naukowe źródła, autorzy przedstawiają jego spotkania z obcymi kulturami, fascynację dziką przyrodą, czy znalezienie skamieniałości prehistorycznych gadów.

Wyruszcie razem z Darwinem w fascynującą podróż w najdalsze zakątki świata. Odwiedźcie tropikalne lasy i pełne życia wody oceanów. Bądźcie świadkami odkryć, które dały początek przełomowej dla historii świata teorii ewolucji.



"Delikatny nóż"
Philip Pullman
tł. Wojciech Szypuła
MAG
30.10


Lyra trafia do innego świata, świetlistego, nawiedzonego Cittàgazze, gdzie karmiące się ludzkimi duszami Widma chodzą po ulicach, a pod niebem niesie się odległy trzepot anielskich skrzydeł. Na szczęście znajduje w nim sprzymierzeńca: dwunastoletni Will Parry, zabójca i zbieg, zrządzeniem losu również trafił do niezwykłego nowego świata. Podczas niebezpiecznej podróży pomiędzy światami Lyra i Will wpadają na trop śmiertelnie groźnej tajemnicy, a w ich ręce trafia przedmiot o ogromnej niszczycielskiej mocy. Na dodatek z każdym krokiem są coraz bliżej innego, jeszcze gorszego zagrożenia i wstrząsającej prawdy o swoim przeznaczeniu.



"Dotąd dobrze"
Ursula K. le Guin
tł. Justyna Bargielska i Jerzy Jarniewicz
Prószyński i S-ka
17.10


Legendarną Ursulę K. Le Guin miliony czytelników znają jako autorkę niezwykłych powieści science-fiction, ale jej dorobek obejmuje znacznie więcej gatunków literackich. Szczególne miejsce zajmuje w jej twórczości poezja, którą Le Guin pisała całe życie.

Ten ostatni zbiór wierszy ukończyła tuż przed swoją śmiercią w 2018 roku. W "Dotąd dobrze" bezkompromisowo mierzy się ze śmiertelnością, pełna zdumienia dla tajemnicy, która się za nią kryje. Przesiąknięta naturalnym pięknem północno-zachodniego Wybrzeża, gdzie echo niesie melodię dziecięcych piosenek i mitów, ostatnia książka Le Guin jest ukoronowaniem jej długiej i bujnej kariery pisarskiej.



"Dom kłamczuchów. Opowiadania wybrane"
Dezső Kosztolányi
tł. Teresa Worowska
PIW
02.10


„Nieuchwytny, wielobarwny niczym tęcza” Dezső Kosztolányi, węgierski mistrz nowelistyki - ­o którym Sándor Márai pisał w 1958 roku: „Niektóre z nowel wstrząsające. Wielkość Kosztolányiego przewyższa wszystko, co do tej pory czytałem z literatury amerykańskiej. A tu nigdy nie opublikowano ani jednej linijki” - opowiada o zwykłych ludziach, których znamy, choć w istocie nie znamy. Ich historie rozgrywają się przed blisko stu laty, opowiedziane są jednak tak nowocześnie, bez zbędnych słów, że czytamy je tak, jakby się działy dziś. Motywem spajającym tom opowiadań jest ukazana na wiele sposobów kwestia naszego niełatwego stosunku do prawdy.



"Fikcje"
Jorge Luis Borges
tł. Andrzej Sobol-Jurczykowski i Stanisław Zembrzuski
PIW
15.10


„Każde opowiadanie Borgesa jest obietnicą i – jak każda obietnica – budzi nadzieję, a zarazem wywołuje zwątpienie. Żaden inny pisarz w całej literackiej historii świata i światowej historii literatury nie potrafił z równą łatwością mamić czytelników rozkosznymi wizjami raju przyjmującego postać nieskończonej biblioteki, w której jest miejsce dla wszystkich tekstów, czyli wszystkich istnień.

[…] Fikcyjne biblioteki Borgesa uwodzą tak bardzo, gdyż wyzwalają podobne pragnienie i wskazują potencjalną drogę wiodącą ku jego spełnieniu. Wędrujemy po tekstowym labiryncie, niecierpliwie odczytując kolejne zdania. Jeśli miotamy się przy tym między nadzieją a zwątpieniem, znaczy, że wciąż żyjemy” (Grzegorz Jankowicz)



"Gąsienica"
Ranpo Edogawa
tł. Dariusz Latoś
Tajfuny
29.10


Opowiadania Ranpo ewoluowały na przestrzeni lat – zaczynał od typowo detektywistycznych opowiadań w stylu Arthura Conan Doyle’a czy Agathy Christie, z czasem jednak zaczął przesuwać się w stronę opowiadań grozy à la Edgar Allan Poe (od niego również zapożyczył swój artystyczny pseudonim – Edogawa Ranpo wypowiedziane szybko brzmi niemal jak Edgar Allan Poe) i skupiał się na ciemnych zakamarkach ludzkiej psychiki. Wolał szokować, straszyć i zadawać zagadki, niż je rozwiązywać. Razem z tłumaczem antologii Dariuszem Latosiem wybraliśmy opowiadania, które najlepiej pokazują różne etapy jego pisarstwa.

Wstęp do książki napisał Andrzej Świrkowski, który na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu bada twórczość Edogawy i jest chyba jedynym w Polsce „ranpologiem”.



"Kamienne posłanie"
Margaret Atwood
tł. ?
Wielka Litera
30.10


Nieznane dotąd w Polsce przewrotne opowiadania autorki Opowieści Podręcznej.

W czasie burzliwej zimowej nocy na ratunek owdowiałej pisarce przychodzi jej zmarły mąż. Starsza pani, która cierpi na zespół Charlesa Bonneta postanawia się rozprawić z małymi ludzikami, których wszędzie widzi. Cierpiąca na chorobę genetyczną kobieta jest brana za wampira, a zabójczyni czterech mężów wreszcie nadarza się okazja, by zemścić się na mężczyźnie, który zranił ją jako pierwszy.

W dziewięciu opowieściach Margaret Atwood zapuszcza się w krainę cieni, gdzie prowadzi z czytelnikiem inteligentną grę, mieszając czarny humor ze śmiertelną powagą. Pokazuje ciemne, ale też groteskowe strony ludzkiej natury.



"Koniec świata w Makowicach"
Jan Mazur
Kultura Gniewu
25.10


Stało się. Świat pochłonęła atomowa zagłada. Jeden wieczór wystarczył, by Polska przestała istnieć. Ale czy aby na pewno?

W pewnej małej podlaskiej wsi życie toczy się swoim rytmem. Brak prądu wydaje się być tylko chwilową awarią. Do momentu, w którym wraz z pierwszymi wieściami ze świata zewnętrznego do wioski przybywają niespodziewani goście...

"Koniec świata w Makowicach", najnowszy komiks Jana Mazura, autora m.in. „Tam, gdzie rosły mirabelki”, to słodko-gorzka historia o niezapowiedzianej wojnie, więzach rodzinnych, nieporadnej rewolucji i tym, co przypadkiem można znaleźć w lesie.



"Koniec z Eddym"
Edouard Louis
tł. Joanna Polachowska
Pauza
07.10


"Tytułowy Eddy mieszka w małym miasteczku na północy Francji, pochodzi z robotniczej rodziny. Od urodzenia czuje się inny od rówieśników, jest też przez nich inaczej traktowany. Czuje, że powinien się urodzić gdzie indziej, stać się kimś innym, po prostu być innym człowiekiem. Czy uda mu się uciec i przeobrazić w kogoś, kim tak bardzo chciałby być?

Édouard Louis nakreślił wzruszający portret wyrzutka, osoby, której nikt w otoczeniu nie akceptuje – ani koledzy, ani rodzina, ani lokalna społeczność. Czy uda mu się wyrwać z matni przeznaczenia?



"Kroniki Eksplozji"
Yan Lianke
tł. Joanna Krenz
PIW
15.10


Kroniki Eksplozji” to mitorealistyczna opowieść o wielkim skandalu, jakim jest rozwój współczesnych Chin oraz hipnotyzującej i dewastującej mocy władzy. Eksplozja ‒ zapadła mieścina rozkwitająca w megalopolis dzięki złodziejstwu, domom publicznym i korupcji ‒ jest sceną bezlitosnej walki o wpływy i pieniądze; walki, w której nikt nie bierze jeńców, a każdy przejaw dobroduszności zostaje surowo ukarany. Yan Lianke – jeden z najwybitniejszych, a przy tym najbardziej cenzurowanych żyjących pisarzy chińskich ‒ sięga nie tylko po wyrafinowaną stylizację, ale wręcz całkiem nowy język, by portretując eksplozjan i tworzony przez nich/na nich nowy świat, opowiedzieć mroczną prawdę o owładniętych szaleństwem władzy i bogactwa rodakach.



"Kroniki Francine R."
Boris Golzio
tł. Olga Mysłowska
Marginesy
02.10


Gestapo aresztowało Francine R. i jej siostrę 6 kwietnia 1944 roku. Powodem był udział ich brata Joannèsa w ruchu oporu. Obie kobiety najpierw znalazły się w transporcie z innymi uwięzionymi, a potem je rozdzielono. Siostra Francine trafiła do obozu pracy w Hanowerze, a ona sama najpierw do obozu w Ravensbruck, a potem do jednej z fabryk broni doglądanych przez Hermana Göringa.

Podróż Francine była niezwykle ciężka. Bito ją od momentu aresztowania przez Gestapo, nieustannie poniżano, przewożono bydlęcymi wagonami, szczuto psami na platformach obozów pracy, poddawano medycznym eksperymentom, delegowano do rozbierania zwłok i odbierania dobytku żywym, zmuszano do katorżniczej pracy… Jednak kobieta nigdy nie utraciła nadziei, że wyjdzie z tego piekła żywa.

O swoich wojennych przeżyciach Francine opowiedziała ze szczegółami Borisowi Golzio. Ten przez długi czas nie wiedział, co z tym szokującym materiałem zrobić, by w końcu zdecydować się na uczynienie z tej rozmowy powieści graficznej. Każde słowo w komiksie pochodzi z opowieści Francine i oddaje jej dosadny sposób mówienia, powtórzenia, wahnięcia w głosie. Wszystko po to, by jak najbardziej zbliżyć się do prawdy ukrytej w słowach kobiety. Jednej z wielu uwięzionych, których głos, każde słowo powinny zostać ocalone od zapomnienia.



"Małe Licho i anioł z kamienia"
Marta Kisiel
Wilga
30.10


Wydaje się, że zwyczajność na dobre zagościła w życiu Bożka. Nie na długo. Po tym, jak nad wyraz udana impreza, taka z planszówkami, popcornem i francuskimi tostami na słodko, kończy się zbiorową kwarantanną, Bożek wraz z Tsadkielem i Guciem muszą spędzić ferie u ciotki w samym sercu przedziwnego lasu. Wkrótce odkrywają, że z pozoru nudne, zaśnieżone odludzie kryje wiele niespodzianek...



"Maszyny takie jak ja"
Ian McEwan
tł. Andrzej Szulc
Albatros
02.10


Prowokacyjna i wcale nie nieprawdopodobna historia, będąca przestrogą przed śmiałymi wynalazkami człowieka, które niepostrzeżenie wymykają się spod kontroli…

Wielka Brytania przegrała wojnę o Falklandy, rząd Margaret Thatcher chwieje się w posadach, a Alan Turing osiąga przełom w pracy nad sztuczną inteligencją. W świecie nie do końca podobnym do tego, który znamy, dwoje kochanków i… android zostaną poddani niezwykłej próbie… człowieczeństwa.

Londyn, lata 80. XX wieku w alternatywnej rzeczywistości. Charlie, człowiek bez właściwości, lekkomyślnie dryfujący przez życie i unikający jak ognia pełnoetatowej pracy, skrupulatne planuje swój przyszły związek z Mirandą. Nie wie, że błyskotliwa studentka, córka znanego literata mieszkająca piętro wyżej, skrywa szokujący sekret. Otrzymany spadek Charlie przeznacza w całości na Adama, który należy do pierwszej partii syntetycznych ludzi. Wspólnie z piękną sąsiadką konfigurują jego osobowość. Ten niemal doskonały okaz ludzki – piękny, silny i mądry – stworzy z Charliem i Mirandą uczuciowy i emocjonalny trójkąt. Już wkrótce cała trójka stanie przed głębokim dylematem moralnym, który doprowadzi do gwałtownego kryzysu w tym asymetrycznym związku.



"Miedziaki"
Colson Whitehead
tł. Robert Sodół
Albatros
30.10


W swojej nowej powieści – po bestsellerowej, uhonorowanej Nagrodą Pulitzera i National Book Award „Kolei podziemnej” – Colson Whitehead z właściwym sobie geniuszem podejmuje kolejny dramatyczny wątek z historii Ameryki.

Tym razem akcja rozgrywa się na Florydzie w latach 60. XX wieku, a fabuła koncentruje się na losach dwóch chłopców skazanych na pobyt w poprawczaku.

Gdy idee ruchu na rzecz praw obywatelskich docierają wreszcie do Frenchtown, czarnej dzielnicy Tallahassee, Elwood Curtis postanawia wziąć sobie do serca słowa dr. Martina Luthera Kinga i nabiera przekonania, że jest „równie dobry jak każdy inny”. Choć rodzice go porzucili, jego babcia dba, by trzymał się z dala od kłopotów, Elwood jest więc na dobrej drodze do dostania się do lokalnego college’u dla kolorowych.



"Miłość głupca"
Jun’ichirō Tanizaki
tł. Nikodem Karolak
PIW
16.10


Miłość głupca to jedna z najbardziej rozpoznawalnych powieści Tanizakiego Jun'ichirō, która od imienia głównej bohaterki zrodziła w Japonii pojęcie naomizmu. Tragikomiczna farsa z morałem o pewnym Pigmalionie, więźniu własnego dzieła – gdzieś między Shawem a Nabokovem. On dojrzały, stateczny i dobrze sytuowany, ona młodziutka i początkowo posłuszna, stopniowo przemienia się w nieokiełznanego wampa. On wychowuje ją i pielęgnuje , ona owija go sobie wokół palca, a w końcu rujnuje, odzierając z jakichkolwiek nadziei na zostanie ideałem. Tanizaki rysuje złożone portrety psychologiczne, przeplatając dowcipną krytykę okcydentalnych wzorców z delikatnym erotyzmem i udowadnia, że nawet miłość à rebours może zawierać w sobie pierwiastek sacrum.



"Moja algierska rodzina"
Alice Schwarzer
tł. Alicja Roseneau
Czarne
09.10


Alice Schwarzer zaprzyjaźniła się z algierską dziennikarką Dżamilą w 1989 roku. Później poznała jej rodziców, braci, siostry, bratanków i siostrzeńców. Odwiedzając Algierię, świętowała z nimi Nowy Rok, tańczyła na weselach, rozmawiała o życiu, lękach i nadziejach, by w końcu – wspólnie z fotografką Bettiną Flitner – odmalować szczególny portret rodzinny. Starsze pokolenie, naznaczone okresem kolonialnym, wspomina wojnę o niepodległość i okres odnowy, gdy Algieria stała się „mekką rewolucjonistów”. Na tożsamość średniego pokolenia największy wpływ miała tak zwana czarna dekada, czasy terroru islamistów i represji politycznych. I w końcu młodzi, rozdarci między tradycją a nowoczesnością, nie wiedzą jeszcze, w którą stronę zaniesie ich nurt historii.

A choć wśród rozmówców Schwarzer nie brakuje mężczyzn, szczególnie poruszające są spotkania tej niemieckiej feministki z kobietami – o różnych życiorysach, światopoglądach, marzeniach i ambicjach, ale wspierających się nawzajem w nieprzyjaznym kobietom świecie.



"Najważniejszy wrzesień świata. Kronika niezauważonego ludobójstwa na Rohingach"
Marek Rabij
W.A.B.
30.10


Wstrząsający reportaż o najbardziej prześladowanej mniejszości świata.

We wrześniu 2017 r. represje wobec ludu Rohinga przybrały kształt starannie zaplanowanej i przeprowadzonej z zimną krwią czystki etnicznej, w których śmierć poniosło co najmniej dwadzieścia pięć tysięcy osób, a setki tysięcy zmuszono do ucieczki. Marek Rabij, autor głośnego reportażu „Życie na miarę. Odzieżowe niewolnictwo“ oraz dziennikarz „Tygodnika Powszechnego“, na początku 2018 r. poleciał do Bangladeszu, gdzie przy granicy z Mjanmą w największym obozie dla uchodźców na świecie wegetuje dziś blisko milion ocalałych z pogromu Rohingów. W kolejnych miesiącach wracał tam jeszcze kilkakrotnie, by dokładniej przyjrzeć się warunkom w obozach i wysłuchać kolejnych opowieści. „Najważniejszy wrzesień świata. Kronika niezauważonego ludobójstwa na Rohingach“ to ułożony z tych relacji reportaż będący kroniką ludobójstwa, któremu świat jesienią 2017 r. przyglądał się z zaciekawieniem przez zaledwie kilka tygodni, zanim jego uwagę przykuło co innego.



"Nie zdążę"
Olga Gitkiewicz
Dowody na istnienie
25.10


Można streścić tę książkę za pomocą liczb:


Prawie czternaście milionów ludzi w Polsce jest wykluczonych komunikacyjnie.

Średni wiek polskich wagonów to dwadzieścia pięć lat.

Do więcej niż jednej piątej sołectw nie dociera żaden transport publiczny.

W 1989 roku polską koleją podróżowało miliard pasażerów rocznie. Dziś – o siedemset milionów mniej.


Można też spróbować w taki sposób:

Halina nie ma prawa jazdy, więc rzadko wychodzi z domu.

Grażyna jechała pociągiem, który się palił.

Mieszkańcy Raszówki ukradli pociąg prezydentowi Lubina.

W Łubkach bus nie przyjechał, bo kierowca musiał obejrzeć mecz.

Bilans tej książki: 21 miesięcy. 34 000 km pociągiem. 3 400 km samochodem osobowym. 3 100 km na piechotę. 2 200 km busem.

W 1989 roku Polska zaciągnęła hamulec awaryjny i wysiadła z pociągu. Potem zaczęła zwijać tory. Parę lat później odstawiła Autosany H9 na zakrzaczony placyk za dworcem PKS. Ludziom powiedziała: radźcie sobie sami.

Gdyby Maria Antonina żyła w Polsce w pierwszej dekadzie XXI wieku, doradziłaby: „Nie mają transportu publicznego? Niech jeżdżą samochodami”.

Witamy w centrum Europy. Tu trzynaście milionów Polaków ma wszędzie daleko.



"Niedźwiedzi bóg"
Hiromi Kawakami
tł. Beata Kubiak Ho-Chi
Tajfuny
22.10


11 marca 2011 dzieli współczesną Japonię na tę przed i po. Jednym z pierwszych tekstów literackich, który pojawił się w świecie po, było opowiadanie Niedźwiedzi bóg 2011 – historia Niedźwiedzia, który wprowadza się w sąsiedztwie i zabiera nas na spacer. Czytelnikom śledzącym twórczość Hiromi Kawakami była to fabuła znana – w końcu o tym samym traktowało opowiadanie Niedźwiedzi bóg, od którego autorka rozpoczęła swoją pisarską karierę. W 2011 roku postanowiła jednak opowiedzieć tę samą historię na nowo, udowadniając, że w świecie po nic już nie będzie takie samo.

Polskie wydanie Niedźwiedziego boga przedstawia czytelnikom obie wersje opowiadania, które obecnie stanowią kanon literatury „po Fukushimie”. To dwie krótkie nowelki o świecie przed i po – które idealnie uchwyciły to, czego na co dzień wolimy nie widzieć. Wydanie o tyle wyjątkowe, że oprócz polskiej wersji w tłumaczeniu Beaty Kubiak Ho-Chi, znajduje się w nim też oryginalny tekst japoński. Całość dopełnia wstęp Karoliny Bednarz.



"Olive powraca"
Elizabeth Strout
tł. Ewa Horodyska
Wielka Litera
16.10


Szorstka, złośliwa i nieprzystępna – a jednak pokochały ją miliony czytelników na świecie. Bohaterka nagrodzonej Pulitzerem i zekranizowanej przez HBO powieści Olive Kitteridge powraca.

Pozornie nudne codzienne życie miasteczka Crosby okazuje się tętnić od burzliwych historii rodzinnych i pozornie nieszkodliwych tajemnic, które mieszkańcy skrywają w sobie przez lata. Sąsiedzi albo nie wiedzą, albo wolą nie mówić, co czują naprawdę. Nie umyka to uwadze przenikliwej Olive, choć sama nie potrafi odnaleźć się w skomplikowanej relacji z synem i drugim mężem. I choć ma opinię małomiasteczkowej zołzy, to jednocześnie jest obdarzona niezwykłą empatią.

Strout z niedopowiedzeń i podszeptów codzienności tka bohaterów delikatnych, skomplikowanych i nieoczywistych, a przy tym wyjątkowo bliskich. Tworzy niebywale subtelną, ale w swojej wymowie głęboko poruszającą opowieść o skomplikowanej miłości, sekretach małżeństwa, bólu samotności i trudach dojrzewania.



"Opowiadania wszystkie"
Clarice Lispector
tł. Wojciech Charchalis
W.A.B.
16.10


Komplet fascynujących opowiadań legendarnej pisarki, zwanej „wielką czarownicą literatury brazylijskiej“, to wydarzenie na polskim rynku wydawniczym!
Urodzona w 1920 r. na Ukrainie w rodzinie żydowskiej Clarice Lispector dorastała i większość życia spędziła w Brazylii. W chwili śmierci w 1977 r. cieszyła się już międzynarodową sławą jednej z największych autorek latynoamerykańskich. Wysoko ceniona jako powieściopisarka, w powszechnej opinii niedościgłe mistrzostwo osiągnęła w krótkich formach prozatorskich.

W swych opowiadaniach Lispector zagląda pod podszewkę codzienności, opisuje ludzi otoczonych rodziną, a jednak samotnych. Bohaterkami jej prozy są najczęściej kobiety – zmysłowe, inteligentne, zafascynowane mężczyznami o dużym potencjale intelektualnym, ale także wyobcowane, na granicy załamania nerwowego, duszące się w mieszczańskich konwenansach, próbujące pogodzić rolę gospodyni domowej z potrzebą zachowania indywidualności. W życiu bohaterek Lispector ważną funkcję pełnią makijaż i ubrania, traktowane jako maska i kostium, rynsztunek kobiecości, ale także ucieczka od siebie, możliwość stania się kimś innym. Autorka w wyjątkowy sposób opisuje również seksualność starszych kobiet. Jej unikatowa pod względem stylu proza jest pełna uczuć i wrażeń – a przez to uniwersalna, skutecznie opiera się upływowi czasu.



"Rivers of Babylon"
Peter Pišťanek
tł. Olga Stawińska
Książkowe Klimaty
10.10


Podobno ludzie „nawet śmierci się tak nie boją, jak tego, że im będzie zimno”. Podobno, kiedy nie wiadomo, co wolno, to wolno wszystko. Wie o tym Rácz – prymityw i cham, który właśnie został palaczem w Hotelu Ambassador. Rácz chce się dorobić, ale praca w kotłowni nie jest lekka. Żeby zmienić układ sił, któregoś dnia po prostu zakręca kurek. I tak następuje katastrofa. Bo Rácz chce wszystkiego i potrafi to sobie wziąć. Hotel w krótkim czasie staje się jego własnością.

Rivers of Babylon to rysowana grubą kreską powieść gangsterska, w której bohaterowie są bezkompromisowo paskudni, a język ostry i soczysty. Satyra na słowiański wczesny kapitalizm przeraża do dziś swoją proroczą wymową.

Tym debiutem Peter Pišťanek wywrócił do góry nogami spojrzenie Słowaków na samych siebie. Książka szturmem wdarła się na listy bestsellerów, zyskała status kultowej, przeniesiono ją na deski teatru i ekrany kin, do dziś pozostaje jedną z najbardziej rozpoznawalnych i najczęściej kupowanych na Słowacji.

Zdaje się, że sam Pišťanek nawet nie przypuszczał, jak bardzo wymowa jego książki będzie aktualna nie tylko w latach 90. i poza granicami jego kraju.



"Słoń za Zemplinie. Opowieści ze Słowacji"
Andrej Ban
tł. Miłosz Waligórski
Książkowe Klimaty
17.10


Od kiedy mieszkańcy Hybia w kraju żylińskim śpią w piżamach? Kto w Austro-Węgrzech jeździł koleją za symboliczną koronę? W którym regionie Słowacji w czasie drugiej wojny światowej mieszkało najwięcej donosicieli i kapusiów? Co w czasach Gottwalda groziło za otrucie kury? O co chodziło emerytom i rencistom z Bańskiej Szczawnicy, którzy w 1941 roku wyszli na ulice miasta i skandowali: „Żądamy podeszew”? Ilu Słowaków przypada na jednego niedźwiedzia? Który region jest rajem dla kłusowników? Co robił włoski cyrkowiec na – nomen omen – czubku wieży widokowej w Svidníku? Jak Breżniew całował Honeckera, a jak Alexandra Dubčeka?

To tylko garść wątków ze Słonia na Zemplinie. Wszystkich nie sposób wyszczególnić choćby z powodu ich liczby, gęstości i skomplikowania. Czas na świetny reportaż o Słowacji.



"Starszy brat"
Mahir Guven
tł. Szymon Żuchowski
Czarna Owca
30.10


Poruszająca historia francusko-syryjskiej rodziny, ojca i syna, usiłujących odnaleźć się w społeczeństwie, które nie daje im za dużo szans.

Starszy brat jest kierowcą, który pracuje w przewozie osób. Zamknięty przez 11 godzin na dobę w samochodzie, wiecznie zasłuchany w radio, zastanawia się nad swoim życiem i światem.

Młodszy brat, który wiele miesięcy wcześniej wyjechał do Syrii z idealistycznych pobudek, by pracować jako pielęgniarz w muzułmańskiej organizacji humanitarnej – nie daje znaku życia.

To milczenie zadręcza jego ojca i brata, wciąż zadających sobie pytanie: dlaczego wyjechał?

Pewnego wieczoru dzwoni domofon. Młodszy brat wrócił.

W 2018 roku książka zdobyła nagrodę Goncourtów za debiut literacki.



"Strup. Hiszpania rozdrapuje rany"
Katarzyna Kobylarczyk
Czarne
30.10


Osiemdziesiąt lat po zakończeniu wojny domowej Hiszpania wciąż nie wie, co zrobić z ciałami ofiar. Musiało minąć ćwierć wieku od śmierci generała Francisco Franco, by rodziny odważyły się szukać swoich zamordowanych bliskich. Szukają ich nadal: w przydrożnych rowach, zasypanych studniach, na polach, w płytkich zbiorowych grobach. W ciągu ostatnich kilkunastu lat hiszpańskie organizacje pozarządowe otwarły siedemset czterdzieści anonimowych mogił. Ekshumowały ponad dziewięć tysięcy ciał cywilów zamordowanych przez nacjonalistów. Nikt tak naprawdę nie wie, ile jeszcze jest takich grobów. Są we wszystkich regionach kraju, kości leżą w nich do dziś.

Strup to opowieść o kraju, który w imię przyszłości miał zapomnieć o swoich upiorach, ale mu się to nie udało. O Fausto, który nie godzi się na to, by jego ojciec spoczywał obok swojego mordercy, o Emilio, który chciał tylko odnaleźć dziadka, a przypadkiem wywołał lawinę, i o Josetxo, bratanku Pierwszego, Który Oddał Życie.

Katarzyna Kobylarczyk przemierza Hiszpanię szlakiem umarłych, zamordowanych, zaginionych. Męczenników i bohaterów. Ofiar i zbrodniarzy. Rodzin, które chcą szukać, i tych, które nie chcą rozdrapywać starych ran.



"Sztormowe ptaki"
Einar Kárason
tł. Jacek Godek
WUJ
21.10


W samym środku zimy trawler Mewa wyrusza na połowy karmazyna pod zachodnie wybrzeże Nowej Fundlandii. Na pokładzie przebywa trzydziestu dwóch członków załogi. Błyskawicznie zapełniają ładownie i kiedy przygotowują się do powrotu do domu, następuje gwałtowne załamanie pogody – morze jest lodowate, a na konstrukcji statku zaczyna się odkładać lód. Szaleje wichura, szczypie siarczysty mróz.

Lodowy pancerz podtapia statek, fala za falą przelewa się przez pokład. Na pełnym ocenie ludzie nie mają zbyt wielu możliwości ratunku. Ze statków przebywających na tych samych łowiskach docierają do nich sygnały s.o.s. Wszyscy walczą o życie.

Dzięki gęstej i nasyconej napięciem narracji, opartej na prawdziwych wydarzeniach, Einar Kárason wyznacza nowe ścieżki dla swojej twórczości.



"Taipi"
Herman Melville
tł. Bronisław Zieliński
PIW
22.10


Opublikowana w 1846 roku, pierwsza powieść Hermana Melville’a to historia czteromiesięcznego pobytu amerykańskiego żeglarza w dolinie Taipi na polinezyjskiej wyspie Nuka Hiva. Debiut − oparty na doświadczeniach autora, które przemieszał z tym, co wyniósł z lektur, i tym, co niektórzy akademicy zwykli nazywać stekiem kłamstw – spotkał się z dużym zainteresowaniem czytelników po obu stronach oceanu, spragnionych opowieści na temat egzotycznych krain oraz obyczajów ich „barbarzyńskich” mieszkańców. „Człowiek żyjący wśród kanibali” zdobył rozgłos, także przez kontrowersje, jakie wzbudził erotyczny wątek powieści, jak i niepochlebny opis misjonarzy, usiłujących nawracać tubylców na „prawdziwą wiarę”.



"Trzy opowieści"
César Aira
tł. Tomasz Pindel
Ossolineum
30.10


César Aira, argentyński prozaik uznawany za współczesnego klasyka, specjalizuje się w krótkich, intensywnych powieściach pisanych pod prąd narracyjnych trendów. On sam swoje dzieła nazwał kiedyś „zabawkami dla dorosłych” – to fabuły z iskrą szaleństwa, eksperymentalne i zaskakujące. Zebrane w tomie teksty ukazują typowe cechy pisarstwa Airy.

Powieść Próba (1992) przedstawia pełne napięcia spotkanie dwóch dziewczyn-punków z rówieśniczką i szybko okazuje się wybuchową historią o buncie i miłości. Płacz (1992) może przywodzić na myśl Borgesowskie fabuły o iluzoryczności świata, tyle że w zupełnie innej – dadaistycznej czy surrealistycznej – wersji. Utwór Jak zostałam zakonnicą (1993) wstrząsnął literaturą hispanoamerykańską: opowiada o dzieciństwie pełnym osobliwych zdarzeń, które rzucają długi cień na życie niewinnego człowieka.

Trzy opowieści są pierwszą prezentacją twórczości Airy w naszym kraju, ale jej ton może się wydać polskim czytelnikom znajomy. Jako miłośnik i znawca tradycji awangardowej w literaturze i jako Argentyńczyk, autor nie mógł przecież przeoczyć dzieł Witolda Gombrowicza.

César Aira od lat wymieniany jest wśród kandydatów do literackiej Nagrody Nobla.



"W poszukiwaniu granic Ameryki. Wyprawa Lewisa i Clarka"
Stephen Ambrose
tł. Jan Szkudliński
Wydawnictwo Poznańskie
16.10


Wyprawa, która zmieniła losy kontynentu i rozpaliła wyobraźnię Amerykanów!

Meriwether Lewis i William Clark na polecenie prezydenta Thomasa Jeffersona wyruszyli w pierwszą amerykańską ekspedycję ku zachodnim granicom kontynentu. Z początku galerą po Missisipi i Missouri, później kanoe, pieszo i konno, cierpiąc głód i wszelkie możliwe niedogodności, zdołali dotrzeć do wybrzeży Pacyfiku i następnie, nie tracąc nikogo z towarzyszy, wrócić bezpiecznie.

Na swojej drodze odkryli nie tylko nowe, żyzne ziemie, ale i nawiązali przyjazne kontakty z zamieszkującymi je plemionami indiańskimi. Niestety, ta początkowa życzliwość nie przełożyła się na dalsze porozumienie między kolonistami a rdzennymi mieszkańcami…

Ich niezwykła wyprawa była wielkim sukcesem i uzmysłowiła Amerykanom ogromny potencjał, jaki tkwił w ziemiach leżących na zachód od dawnych Trzynastu Kolonii.

Stephen Ambrose, autor bestsellerowej „Kompanii braci”, znakomity pisarz i historyk, tym razem zabiera nas w drogę razem z wielkimi odkrywcami amerykańskiego Zachodu i pozwala odkryć kulisy jednej z największych ekspansji terytorialnych w historii XIX wieku!



"Wojny nowoczesnych plemion. Spór o rzeczywistość w epoce populizmu"
Michał Paweł Markowski
Karakter
14.10


Opisując sytuację polityczną w Stanach Zjednoczonych i w Polsce, autor pokazuje źródła wojen kulturowych, których jesteśmy świadkami, oraz logikę, wedle której się one rozwijają. Zastanawia się nad tym, jaki jest status prawdy w życiu publicznym i dlaczego miejsce argumentów zajęły afekty i opinie. Co musiałoby się zmienić, żeby sfera publiczna mogła na powrót stać się wspólna, gdzie szukać modelu dla skutecznej polityki demokratycznej? Kluczem do wyjścia z impasu jest dla Markowskiego sztuka interpretacji, będąca jego zdaniem jedną z najważniejszych umiejętności potrzebnych do funkcjonowania w życiu społecznym. W porywającym eseju nie tylko dowodzi jej użyteczności, ale też pokazuje, jak w praktyce możemy zastosować ją w wielu, głównie politycznych, wymiarach naszego życia.