Trochę fajnych, trudnych słówek, czyli słowniczek do "Tajemnicy domu Helclów"

(Post miał się ukazać kilka dni temu pod moją nieobecność, ale Blogger coś odwalił. Więc macie teraz).

Recenzja "Tajemnicy domu Helclów" jeszcze nie ukazała się, ale już mogę wam powiedzieć, że książka ta zachwyciła mnie na wielu polach, a jednym z nich jest język. Również dlatego, że autorka/autorzy użyli masy archaizmów, które równocześnie nie wydają się wepchnięte na siłę. A artykuł ten ma głównie na celu przybliżyć wam niektóre ciekawe słówka.

antyszambrować - wyczekiwać w przedpokojach, poczekalniach, usiłując dotrzeć do wpływowych osób
bajczarka - plotkarka, kobieta opowiadająca bajki
chamois/szamowy (kolor) - wedle Wikipedii: "kolor specjalnie jasnożółtego papieru"
choroba angielska - krzywica, serio?

choroba skrofuliczna (skrofuloza) - 1. przewlekła gruźlica węzłów chłonnych, spotykana u dzieci żyjących w złych warunkach 2. ostra choroba zakaźna źrebiąt i młodych koni (to chyba o to pierwsze chodziło...)

cwikiery (również: pince-nez) - okulary osadzane na nosie za pomocą sprężynki bez uchwytów za uszy

cyrkuł - 1. komisariat policji w zaborze rosyjskim (spotkacie go m.in. w "Lalce") 2. odpowiednik województwa w zaborze pruskim

czamara - szlachecki ubiór męski (taki jak ten klik)

duser - 1. komplement 2. wynagrodzenie za usługi

freblowski - zgodny z systemem F. Froebla, niemieckiego nauczyciela (twórcy ogrodów dziecięcych, czyli dzisiejszych przedszkoli)

globus (choroba) - zaburzenie czynnościowe przewodu pokarmowego objawiające się wrażeniem obecności ciała obcego albo ściskania w gardle, które ustępuje podczas spożywania pokarmów lub picia płynów (po ludzku: to tylko się choremu wydaje)

kalenica - szczyt dachu

klimakter - siedmioletn okres czasu O.o

komeraż - złośliwa plotka

konterfekt - mały portret, wizerunek

lorgnony - binokle na długiej rączce

nakastlik - popularne niegdyś na południu Polski określenie stolika nocnego

nolens volens (łac.) - chcąc nie chcąc

pischinger - torcik z wafli przekładanych masą czekoladowo-orzechową, oblany lukrem czekoladowym (uwaga, ślina mi cieknie... :3)

polor - 1. dobre maniery 2. połysk

pompadurka - 1. kulista torebeczka (jak tu klik) 2. jakieś ciasteczka (klik)

prebenda - uposażenie duchownych niezwiązane zasadniczo ze sprawowaniem obowiązków duszpasterskich

profitka - okrągła osłona nakładana na świecę w lichtarzu

przeputać - roztrwonić

pularda - młoda, kastrowana kura tuczona dla celów spożywczych (a także mięso z rzeczonej)

rotunda (ubranie) - długi płaszcz damski

somnambulizm - inaczej lunatyzm

szopoklak - cylinder, który można złożyć

tafelszpic (tafelspitz) - duszona wołowina podawana z warzywami i sosem

weredyk - człowiek mówiący prawdę bez ogródek, prosto w oczy

womity - wymioty

źródła:

• sjp.pwn.pl
• Wikipedia
• sjp.pl

Za to nigdzie nie mogłam znaleźć słowa duszpik. Ktoś zna?

Marre

----
PS. Jako że post publikuje się pod moją nieobecność, na komentarze odpowiadać będę od 1 sierpnia :)